Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Chamoussèu
Anemone narcissiflora
Ranunculaceae
Àutri noum : Chamoussel, Chaboussel.
Nom en français : Anémone à fleurs de narcisse.
Descripcioun :Lou chamoussèu (Ubaio) trachis dins li pelouso e li prado de mountagno sus cauquié. Flouris belamen en brout (oumbello) blanco dessuto e un pau roso dessouto. La planto èi pulèu forto e peludo amé de fueio telado di tros redoun en rai vers lou deforo.
Usanço :Coume tóuti lis anemouno, es uno planto empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anemone
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2500 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Pelouso
- Bos clar
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Anemone narcissiflora L., 1753